بررسی مقابله مذهبی و میزان اضطراب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال تحصیلی ۷۸-۷۹

سابقه و هدف: مقابله روشی است که فکر کردن و رفتار کردن با آن شیوه به مردم کمک می کند تا اثرات استرس را کاهش داده و نیز از هیجانات ناشی از آن بکاهند. مقابله مذهبی روشی است که انسان ها از شعائر و عقاید مذهبی جهت مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی بهره می گیرند. پیچیدگی زندگی در قرن اخیر باعث شده است که انسان به طور مداوم در مقابل ناملایمات از خود سازگاری نشان دهد و اضطراب شایعترین اختلالی است که در مقابل ناسازگاری ها بروز می کند.مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی با هدف تعیین مقابله مذهبی و میزان اضطراب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران در سال تحصیلی 78-79 انجام شده است. نمونه های پژوهش 316 دانشجو بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش در این بررسی پرسشنامه مشخصات (15 سوال)، پرسشنامه اضطراب (آشکار و پنهان) اسپیل برگر (40 ماده)، و پرسشنامه مقابله مذهبی (31 ماده) بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک روش های آمار توصیفی و آزمون های t‏ ، تحلیل واریانس، شفه و کای دو انجام شده است.یافته ها: 4/10، 8/85 و 8/3 درصد واحدهای پژوهش به ترتیب از مقابله مذهبی قوی، متوسط و ضعیف برخوردار بودند. یافته ها آشکار نمود که 1/10 و 9/7 درصد از آزمودنی ها به ترتیب از اضطرب آشکار و پنهان در حد شدید و بسیار شدید رنج می بردند. آزمون آماری ارتباط معنی داری را بین اضطراب آشکار و پنهان نمونه ها با مقابله مذهبی آنها نشان داد (p<0.001) و (p<0.001). نتایج این بررسی نشان داد که تفاوت معنی داری بین مقابله مذهبی واحدهای مورد پژوهش بر حسب جنسیت (p<0.000)، رشته تحصیلی (p<0.000) و مقاطع تحصیلی (p=0.000) وجود دارد. نتایج تفاوت معنی داری را بین میانگین نمرات اضطراب آشکار و پنهان واحدهای پژوهش بر حسب علاقه مندی به رشته تحصیلی (p=0.000) و سابقه مشکلات روانی (p<0.000) نشان داد، اما بین میانگین نمرات اضطراب آشکار و پنهان دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود نداشت. استنتاج: اگرچه رابطه بین مقابله مذهبی و سلامت و بیماری روانی پیچیده است، اما آشکار است که عقاید و شعائر مذهبی نقش مهمی را در پیشگیری و کاهش مشکلات هیجانی و روانی بازی می کنند. بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود که مداخلات و اقدامات لازم با تکیه بر روش های مذهبی برای تامین بهداشت و سلامت روانی دانشجویان انجام گیرد.